İlaç mucize değil. Kişinin ben başarabilirim demesi lazım.

Kişinin sigarayı bırakmak için öncelikle ikna olması gerekiyor. Biz sadece ona yardımcı oluyoruz. Kişinin ne tür bir yol izlemesi, neler yapması gerektiği, bırakırken ona yardımcı olacak bazı hareketler konusunda rehberlik ediyoruz. Onlara ben bir ev ödevi hazırladım, su içmesi gerektiği, yürüyüş yapması gerektiği, bırakmak için karanfil, kakule tarzı aromatik bitkilerin kullanılabileceği gibi…

Polikliniğe başvuran kişiyi öncelikle sağlık taramasından geçiriyoruz. Kalp grafisi, akciğer filmi, bir takım kan tetkikleri, karaciğer fonksiyon testleri istiyoruz çünkü başlanacak olan ilaç karaciğerden atılıyor. Eğer kişi gerçekten istekliyse bunları yapıp da geliyor zaten. Bu önemli bir adım.

Öncelikle Fagerström Bağımlılık Testini uyguluyoruz. Bu test Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlemiş olduğu bir bağımlılık testi. Sabahleyin kalkar kalkmaz ilk 5 dakikada sigara yakıyorsa buna 1 puan veriyoruz. Onun gibi bir takım kriterleri var. Özellikle ilk yedi maddesi bizim için çok önemli. Bunlara göre bu puanlar toplanıyor ve 10 üzerinden değerlendiriliyor. Bunlara göre değerlendirildiğinde eğer 10 puan çıkıyorsa, fagerstörm seviyeniz 10 demektir ve bu en yüksek bağımlılık düzeyidir. Örneğin 1 veya 2 puan ise bu kişi sadece telkinle, ilaçsız bırakabilir anlamını taşıyor. Bu değerlendirmede bunu görüyoruz. Eğer 6 ve üzerinde ise genellikle ilaç başlanabiliyor. Ama ondan öncesinde nikotin sakızları, nikotin bantları tercih edilebiliyor. Şuan kullandığımız iki çeşit ilaç var Vareniklin, ya da Propiyon. İkisinden hangisini tercih edeceğimize de yine kişiyle konuşarak karar veriyoruz.

Şuan Sigara Bırakma Poliklinikleri çok aktif değil, Sağlıklı Yaşam Merkezleri’nin hepsinde amaçlanıyor fakat döndürülemiyor. Çünkü eğitim almış kişi yok. Önce uzaktan eğitim var onu alıyorsunuz, onda başarılı olursanız yüz yüze eğitim var, 3 günde Ankara’da bu eğitimi ve bunun sertifikasını alıyorsunuz. Ondan sonra bu polikliniklerde ilaç yazma şifreniz geliyor. Sigara bırakmak isteyen kişilere müdahale etme şifreniz var. Onunla birlikte ancak bu poliklinikleri açabiliyorsunuz.

Sigara Bırakma Polikliniği’nde telkin çok önemli. Üç ay boyunca ilaç desteği devam etse bile, bizim telkinimiz de devam ediyor. İlk aylarda iki hafta- üç hafta aralarla kişiyi kontrole çağırıyoruz. Sonrasında ayda bir kere kontrole çağırıyoruz. Bu dönemlerde de geldiğinde neleri başardığını, biraz farkındalık oluştursun diye sigara çıkınca günlük hayatında neler kazandığının altını çiziyoruz. Yani mesela tat alman değişti mi? Nefes alman nasıl? Yürüyüş kapasiten arttı mı? Daha uzun mesafe yürüyebiliyor musun? Üstün başın pis kokuyor mu? Ağzında koku hissediyor musun? Yani bunların hepsinin bir farkındalığını oluşturmak için yine telkine devam ediyoruz. Tek başına ilaç %20-%30 kadar etkili oluyor geri kalanını telkinle başarabiliyoruz. Yani aslında ilaç, telkine yardımcı oluyor.İlaç,mucize değil, kişinin ‘ben başarabilirim’ demesi lazım.